ΑΚΟΥΣΑΤΕ! ΑΚΟΥΣΑΤΕ!


Τα νέα μας:

ΣΑΒΒΑΤΟ, 13 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Το ιστολόγιο έχει ολοκληρώσει τον κύκλο λειτουργίας του και που κράτησε από το Σεπτέμβριο του 2013 ως τον Ιούνιο του 2014.
ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014....

Μια ακόμη σχολική χρονιά ξεκίνησε. Μα αυτή τη φορά δεν είμαστε μαζί. Μια άλλη δασκάλα, η αγαπητή κ. Βάσω, είναι η δασκάλα της τάξης σας. Κι εκείνη θα σας λέει τι και τι έχετε να διαβάσετε στο σπίτι. Από μένα πολλές ευχές σε όλους σας για ΚΑΛΗ ΠΡΟΟΔΟ!!!!!!!!

5 Οκτ 2013

ΚΑΡΤΕΛΑΚΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ


Μια κλασική μέθοδος και πολύ παλιά για την εκμάθηση της πρώτης ανάγνωσης είναι τα καρτελάκια. Σε εποχές που ακόμη δεν υπήρχαν τα τεχνικά μέσα, τα καρτελάκια τα αγοράζαμε έτοιμα από το εμπόριο. Αφενός αγόραζε ο κάθε γονιός για το παιδί του και αφετέρου και το σχολείο έπαιρνε αντίστοιχες κάρτες σε μεγαλύτερο μέγεθος.

Σε πολλά σχολεία το ίδιο εξακολουθεί να γίνεται και σήμερα. Σε άλλα όμως που είτε οι οικονομικές δυσκολίες δεν επιτρέπουν ή ο εκπαιδευτικός γνωρίζει τρόπους να δημιουργεί μόνος του παιδαγωγικό υλικό, τα καρτελάκια κατασκευάζονται ιδιοχείρως. Η πιο απλή μέθοδος είναι να πάρεις χαρτόνι και μαρκαδόρους και να γράψεις ή και να ζωγραφίσεις.


Μεγάλη όμως βοήθεια μπορεί να μας δώσει και ο υπολογιστής. Και βεβαίως τα φωτοτυπικά μηχανήματα ή και οι πλαστικοποιητές. Ευτυχώς στο σχολείο μας έχουμε απ' όλα και έχουμε σκοπό να τα αξιοποιήσουμε. Όσο μας επιτρέπουν τα οικονομικά, γιατί έχουμε μεν τα μηχανήματα αλλά χρειάζονται και τα αναλώσιμα: μελάνι, χαρτί, μεμβράνες πλαστικοποίησης, χαρτόνια, μαρκαδόροι.

Ήδη μάλιστα στην τάξη παίξαμε με καρτελάκια στο μάθημα της Γλώσσας και έχουμε αναρτήσει στον πίνακα ανακοινώσεων σχετικό υλικό.

Παρόμοιο υλικό μπορούν να κατασκευάσουν και οι γονείς στο σπίτι. Δεν έχουν παρά να εκτυπώνουν τα έγγραφα που θα ανεβάζουμε στο διαδίκτυο και στη συνέχεια να τα κολλάνε σε χαρτόνι (λευκό μαλακό χαρτόνι ή χρωματιστό κανσόν).

Θα καταβληθεί βέβαια προσπάθεια να φωτοτυπείται μέρος του υλικού στο σχολείο και να δίνονται σε όλα τα παιδιά έντυπα για καρτελάκια. Με την προϋπόθεση βέβαια πως θα έχουμε χαρτί...

Μια ιδέα για τα καρτελάκια μπορείτε να πάρετε εδώ:


Πατήστε λήψη στο αρχείο Α, α.doc  και στη συνέχεια κόψτε και κολλήστε σε χαρτόνι τα τετραγωνάκια με τις ζωγραφιές, τις λέξεις και τα γράμματα.

Καλό μάλιστα είναι η κάθε ζωγραφιά (πχ του αεροπλάνου) να τοποθετηθεί στο ίδιο χαρτονάκι με την αντίστοιχη λέξη και μάλιστα με τρόπο που από  τη μια μεριά του χαρτονιού να είναι η ζωγραφιά και από την κάτω η λεξούλα. Τα γράμματα τα κολλάμε σε δυο διαφορετικά χαρτονάκια.

Στη συνέχεια αρχίζει το παιγνίδι. Βάζουμε τα καρτελάκια από τη μεριά που είναι η λέξη και καλούμε το παιδί να βρει πού είναι το αεροπλάνο και πού το άλογο ή όποιο άλλο θα ετοιμάσουμε στα επόμενα μαθήματα.

Εναλλακτικός τρόπος χρήσης είναι να σκεπάσουμε τα καρτελάκια με τις ζωγραφιές με τα καρτελάκια που έχουν το αρχικό γράμμα της αντίστοιχης λέξης. Πχ σκεπάζουμε το άλογο με το α. Και πάλι καλούμε το παιδί να σηκώσει το κατάλληλο καρτελάκι για να βρει το άλογο, το αεροπλάνο κλπ.

Μια άλλη διαδικασία είναι η αντιστοίχηση. Ζητάμε από το παιδί να βάλει δίπλα στην κατάλληλη ζωγραφιά το καρτελάκι με το γράμμα. Ή να κάνει το ίδιο με τα καρτελάκια που έχουν γράμματα για να συνδέσει τα κεφαλαία με τα πεζά. (πχ δίπλά στο α να είναι σε θέση να βάλει το Α)

Όλο αυτό το υλικό το φυλάμε σε ένα κατάλληλο σακουλάκι που να μπορεί το παιδί εύκολα να ανοίγει και να κλείνει. Μπορεί να είναι ένα φάκελος πλαστικός με κουμπάκι ή ένα πάνινο σακουλάκι κλπ. Χρήσιμα θα φανούν και τα λαστιχάκια για να συγκρατούν τα καρτελάκια σε ομάδες και να μην ανακατεύονται όλα μαζί.

Επίσης καλό θα είναι το παιδί να χρωματίσει με ξύλινα χρώματα ή και μαρκαδόρους τα καρτελάκια του και συγκεκριμένα να γεμίσει τα γράμματα με χρώμα και με προσοχή ώστε να μην καλυφθεί το περίγραμμα. Φόντο δε χρειάζεται. Το ίδιο μπορεί να κάνει για τις ζωγραφιές. Οι  λέξεις καλό είναι να μη ζωγραφιστούν ώστε να είναι ευανάγνωστες.


Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κατασκευή συλλαβών σε χαρτόνι ή και απλό χαρτί Α4, πχ πα, πι, τα, τα, το κλπ. Καλούμε μετά το παιδί να συνδυάσει τα καρτελάκια και να βρει λέξεις. (παπί, πίτα, τόπι, πατάτα κλπ)  [ Διευκολύνει πολύ για το παιχνίδι αυτό ένα πακετάκι με χαρτάκια αυτοκόλλητα]

Όμοια δουλεύουμε και με λέξεις που τα παιδιά καλούνται να αναγνωρίσουν και να διαβάσουν ή και να τοποθετήσουν στην κατάλληλη σειρά για να δημιουργήσουν πρόταση.

Στο σχολείο έχουμε αναρτήσει και ολόκληρες προτάσεις και με βάση όσα ήδη έχουν διδαχτεί τα παιδιά. Πχ "Πού είναι το παπί;" - "Είναι πάνω στην πατάτα." κλπ. Τα παιδιά καλούνται να εντοπίσουν πού είναι η καρτέλα που λέει ετούτο ή το άλλο ή να διαβάσουν μόνα τους την κάθε καρτέλα.

Το παιχνίδι γίνεται πιο ενδιαφέρον αν βρούμε και κατάλληλες εικόνες και ζητήσουμε από τα παιδιά να κάνουν αντιστοίχιση εικόνας  και πρότασης ή  λέξης.

Σε όλη αυτή τη διαδικασία χρησιμοποιούμε την όραση και την ακοή και προσπαθούμε να "δέσουμε" τα οπτικά με τα ακουστικά ερεθίσματα. Έτσι το παιδί οδηγείται σιγά σιγά από τον προφορικό λόγο που ήδη κατέχει σε ικανοποιητικό βαθμό, στο γραπτό. Με ενδιάμεσο σε αρκετές περιπτώσεις παράγοντα την εικόνα και που διευκολύνει πολύ.

Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις μπορούμε αντί για εικόνα να παίξουμε και με πραγματικά υλικά. Πχ να δημιουργήσουμε ένα παντοπωλείο με σακούλες χάρτινες που θα πάρουμε από το μανάβη μας και βάζοντας μέσα κατάλληλο υλικό για κάθε γράμμα. Πχ αμύγδαλα για το α, καρύδια για το κ, φασόλια για το φ, σοκολάτα για το σ κλπ. Στην περίπτωση αυτή γράφουμε με μαρκαδόρο πάνω στη σακούλα την κατάλληλη λέξη με πεζά γράμματα και καλούμε το παιδί να βρει πού είναι τα αμύγδαλα, τα καρύδια κλπ. Δίνουμε σημασία στα υλικά που θα βάλουμε στις σακούλες να μην είναι τέτοια που θα αλλοιωθούν σύντομα και θα χαλάσει έτσι το παιχνίδι μας.


Μπορούμε όμως να παίξουμε και με άλλα υλικά και με τη βοήθεια των καρτών των γραμμάτων. Δηλαδή να βάλουμε στο τραπέζι φρούτα και λαχανικά εποχής και να ζητήσουμε από το παιδί να τοποθετήσει μπροστά από το καθένα το κατάλληλο γράμμα. Πχ στα μήλα το μ, στα λεμόνια το λ, στο αχλάδι το α, κλπ. Ή και να κρύψουμε τα υλικά σε σακουλάκια αδιαφανή και να βάλουμε εμείς τα γράμματα, καλώντας στη συνέχεια το παιδί να εντοπίσει πού είναι το καθετί.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα και που θα την αξιοποιήσουμε και στην τάξη είναι να κατασκευάζουμε το κάθε γράμμα που διδάσκεται το παιδί από κατάλληλο υλικό. Πχ το Η,η με ηλιόσπορους. Κολλάμε μάλιστα (με τη βοήθεια του παιδιού) σε χαρτόνι τους ηλιόσπορους και στολίζουμε το δωμάτιο του παιδιού με τα γραμματάκια που έμαθε. Το ίδιο μπορεί να γίνει για το ρ με ρύζι, για το μ με μακαρόνια, για το σ με συνδετηράκια, για το π με πασατέμπο κλπ.


Αστείο και διασκεδαστικό είναι και το γράψιμο με το δάχτυλο πάνω στο κατάλληλο υλικό. Πχ γεμίζουμε ένα πιατάκι με αλεύρι και βάζουμε το παιδί να χαράξει με το δάχτυλο το α και το Α. Το παιχνίδι γίνεται πιο νόστιμο αν αντί για αλεύρι βάλουμε άχνη και φροντίσουμε το παιδί να παίξει με τα χεράκια του πλυμένα ώστε και να δοκιμάσει το υλικό! (όμοια το ζ μπορεί να γραφτεί σε ζάχαρη ή σε ζυμάρι,  το π να χαραχτεί σε πλαστελίνη ή και να ζυμωθεί με πλαστελίνη, το β σε βούτυρο, το μ σε μαρμελάδα,  το σ σε σαντιγί κλπ)

Ακόμη πιο ωραίο είναι αν φροντίσουμε τη μέρα που το παιδί θα διδαχτεί κάποιο γράμμα στο σχολείο, ανάλογο να είναι και το φαγητό στο σπίτι ή και το κολατσιό του που θα πάρει μαζί στην τάξη. Αυτό εξάλλου θα το ζητά και η δασκάλα για κάθε γράμμα που θα διδάσκει. Να φέρνουν τα παιδιά κάτι που να ταιριάζει και να τρώγεται. Πχ τυρί  για το τ, καρότο  για κ, μήλο για το μ, πορτοκαλάδα για το π, στραγάλια για το σ, αυγό για το α κλπ.

Έτσι θα αξιοποιηθούν στη διαδικασία της πρώτης ανάγνωσης και οι αισθήσεις της γεύσης και της αφής.

Αν θέλουμε να αξιοποιήσουμε και την όσφρηση δεν έχουμε παρά να φτιάξουμε ένα αλφαβητάρι με μυρουδιές. Πχ βασιλικό για το β, ρίγανη για ρ, δυόσμο για δ, μέντα για μ κλπ.

Παιχνίδια ενδιαφέρονται μπορούμε να παίξουμε και με τα χρώματα. Χρωματίζοντας με το κατάλληλο χρώμα το νέο γραμματάκι στα καρτελάκια μας. Πχ άσπρο ή ασημί για το α, τιρκουάζ για το τ, πορτοκαλί για το π, μοβ για το μ κλπ.

Πιο απαιτητικό αλλά και για τούτο περισσότερο αξιόλογο είναι αν φτιάξουμε ένα φυτολόγιο - αλφαβήτα.  Μπορείτε να "κλέψετε" ελεύθερα ιδέες από το δικό μας φωτογραφικό ανθολόγιο και φυσικά να τις εμπλουτίσετε και με δικές σας:





Αν το υλικό σας είναι πραγματικό, θα φροντίσετε πρώτα να το αποξηράνετε. Αν χρησιμοποιήσετε εικόνες, τότε μπορείτε να φτιάξετε και καρτελάκια με αυτό.

_______________________________

Ένας χρήσιμος κατάλογος:

Α αμύγδαλα ή αρακάς (σε μορφή ξηρού καρπού)
Β βότσαλα ή βίδες (ζυμαρικό) ή βελουτέ χαρτί ή βαμπάκι
Γ γαρίφαλα (μπαχαρικό)  ή γαριδάκια
Δ ξερό δυόσμο  ή φύλλα δάφνης ή δεντρολίβανο ή δέρμα ή δαμάσκηνα
Ε ελιές ή εφημερίδα
Ζ ζάχαρη ή ζυμάρι
Η ηλιόσποροι
Θ θυμάρι
Ι σταγόνες από ιώδιο ή ινδική καρύδα ή φύλλα ιτιάς
Κ καραμέλες ή ξυλάκια κανέλας ή καρύδια ή κουμπιά ή κουλουράκι ή καπάκια ή καλαμπόκι ή σπόροι καφέ
Λ λουλούδια (φρέσκα ή αποξηραμένα)  ή φλούδες λεμονιού
Μ μακαρόνια (μακαρονάκι) ή μαστίχα (σε μικρά κομματάκια)
Ν νάιλον (κομμάτια) ή νιφάδες (πχ καλαμποκιού, ρυζιού κλπ)
Ξ ξύσματα μολυβιού ή ξύλο (σε μικρά κομματάκια)
Ο όστρακα ή όσπρια ή … οδοντόκρεμα…
Π φλούδα πορτοκαλιού ή πασατέμπο ή ποπ κορν ή σπόρους πιπεριού ή πατατάκια
Ρ ρύζι  ή ρεβίθια  ή ρίγανη ή ροκανίδι
Σ σοκολατάκια ή συνδετηράκια ή σχοινί ή σύρμα ή σιτάρι ή στραγάλια ή σταφίδες
Τ τραχανάς ή τορτελίνια
Υ ύφασμα ή υαλοβάμβακας
Φ φακές ή φασόλια
Χ χαρτοπετσέτες ή χυλοπίτες ή χαμομήλι ή δύο χάρακες ή χουρμάδες
Ψ ψωμί (μπαλίτσες ή μπουκίτσες ή και ψίχουλα)
Ω Δε βρήκαμε κατάλληλο υλικό - εκτός και βάλουμε "ώκιμο", δηλαδή βασιλικό! Ή αν βρούμε αρκετές ωτασπίδες… *

* Πραγματικός πονοκέφαλος αυτό το γράμμα. Θα μπορούσε ίσως κάποιος να δοκιμάσει και τις ωτογλυφίδες (που καθαρίζουμε τα αυτιά μας) ή ωά, δηλαδή αυγά, βράζοντάς τα και κόβοντας κατάλληλα φετούλες. Καμία όμως λύση δεν είναι ικανοποιητική... 


Διαβάστε περισσότερα στο ιστολόγιο Πρωτάκια του περσινού Α1 του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ηγουμενίτσας:

http://prwtakia.blogspot.gr/2012/09/blog-post_27.html


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου